9 تکنولوژی که دندانپزشکی را دگرگون می کنند

فناوری عنصری جدانشدنی از زندگی امروزه ما است و کاربردهای آن روز به روز در حوزه‌ های مختلف افزایش می‌ یابد. دندانپزشکی نیز از جمله مواردی است که فناوری‌ های جدید بر آن اثر خواهند گذاشت. همان طور که همه می دانیم سال 2021 سالی غیرقابل پیش‌ بینی در حوزه پزشکی و مراقبت و درمان از بیماران بوده است و متخصصان مراقبت‌ های بهداشتی در سراسر جهان برای مقابله با پاندمی کووید-۱۹ و سایر چالش‌ های پیش آمده در این حوزه تلاش بسیار زیادی کرده‌ اند و به پیشرفت‌ های چشمگیری دست یافته‌اند. دندانپزشکی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. با توجه به ظهور فناوری‌ های نوآورانه، دندانپزشکی قرار است در سال جاری دستخوش تغییرات اساسی شود. اکنون نگاهی به 9 مورد از فناوری‌ های مربوط به ‌دهان، دندان و دندانپزشکی که انتظار می رود در سال ۲۰۲۲ این صنعت را دگرگون کنند می‌ اندازیم.

1.مسواک هوشمند (Smart Toothbrush)

مسواک هوشمند فراتر از مسواک‌ های برقی امروزی عمل می‌کند. این مسواک‌ها دارای حسگرهایی در قسمت سر خود هستند که با استفاده از آن بر عادات مسواک‌ زدن کابر نظارت می‌ کنند. این مسواک‌ها علاوه بر برقی بودن و داشتن زمان‌ سنج، می‌توانند اطلاعاتی را از طریق بلوتوث به تلفن همراه کاربر ارسال کنند. این داده‌ها نشان می‌دهد که شما با چه میزان فشاری مسواک می‌زنید، آیا قسمتی از دندان‌ ها را از قلم انداخته‌ اید و آیا نیازی به تنظیم زاویه مسواک هست یا خیر.

2.پرینتر یا چاپگر سه بعدی (3D Printer)

چاپگرهای سه‌ بعدی می توانند اشیا را از مواد پلاستیکی خام بسازند. استفاده از این چاپگرها در حوزه‌ هایی مثل هوا فضا تا هنر و حتی در پزشکی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. اگرچه در حال حاضر از این چاپگرها در زمینه دندانپزشکی استفاده می شود اما پیش‌بینی می‌شود که در سال 2022 آن ها با سهولت بیش تری در جراحی دندان مورد استفاده قرار بگیرند و امکان ترمیم و کاشت  دقیق تر دندان را فراهم کنند. از چاپگرهای سه‌ بعدی می‌ توان برای چاپ محافظ و نگهدارنده‌های سفارشی (تری ها و ریتینرهای سفارشی) دندان نیز استفاده کرد. این پرینترهای 3 بعدی می توانند علاوه بر کاهش هزینه ساخت دسته ای از محصولات، باعث کاهش زمان ساخت و راحتی بیش تر بیمار و دندانپزشک نیز بشوند. 

3.دندانپزشکی از راه دور (Teledentistry)

"تله‌دنتیستری" واژه‌ای جدید است که احتمالا در سال ۲۰۲۲ نقش پر رنگی ایفا خواهد کرد. بیماران می‌توانند با استفاده از تماس صوتی یا تصویری با متخصصان دندانپزشک خود تماس بگیرند و سوالاتی در مورد سلامت دهان و دندان خود بپرسند. این موضوع باعث کاهش تعداد افرادی می‌شود که در اتاق انتظار مطب‌ ها حضور دارند اما از مشکل خود و اینکه آیا نیاز به مراجعه دارند یا خیر مطمئن نیستند. این روش به بیمارانی که با دندانپزشکی فاصله زیادی دارند و در مناطق دور افتاده زندگی می‌کنند نیز کمک خواهد کرد. درست است که طبیعتا یا بهتر است بگوییم فعلا! نمی‌توان دندان را از راه دور پر کرد اما می‌توان مشاوره‌های حضوری، معاینات پس از جراحی و ... را از راه دور انجام داد.

علاوه بر آن این روش به افزایش درآمد دندانپزشکان کمک می‌کند. این ویزیت‌ها را می‌توان بعد از ساعات کاری یا بین ویزیت بیماران انجام داد.

4.دوربین های داخل دهانی (Intra-Oral Cameras)

دوربین‌ های داخل دهانی دستگاه‌ هایی هستند که پزشکان از آن ها برای دریافت تصاویر با کیفیت بالا از دندان و لثه‌ های بیمار استفاده می‌کنند. این دوربین‌ های پیشرفته با نام "سیستم" توصیف می‌شوند زیرا دارای یک دوربین و یک صفحه نمایش هستند. این سیستم‌ ها ممکن است حاوی یک دوربین دیجیتال تک‌ لنزی بازتابی که برای ثبت تصاویر بهتر است، باشند. در موارد دیگر دوربین‌های داخل دهانی دارای یک دوربین قلمی هستند که به یک صفحه نمایش ثانویه متصل شده است. یک دوربین کوچک اما قدرتمند امکان ثبت تصاویر با کیفیت از نمای نزدیک از لثه و دندان را بدون ایجاد ناراحتی و درد برای بیمار ایجاد می‌ کنند.

اگرچه که از این دوربین ها در حال حاضر نیز استفاده می شود اما همچنان دوربین‌های داخل دهانی می‌ توانند یکی از هیجان‌ انگیزترین فناوری‌ های بالقوه سال ۲۰۲۲ در حوزه دندانپزشکی باشند.

5.هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)

هوش مصنوعی را شاید بتوان پایه و اساس تمام فناوری ها و تکنولوژی ها دانست. تحقیقات نشان می دهند که در حال حاضر ماشین ها و ابزار مورد استفاده در دندانپزشکی با استفاده از هوش مصنوعی توانایی تشخیص میزان آسیب دندان، نحوه درمان آن و تشخیص درصد زنده ماندن دندان را دارند. تعدادی از این ابزار نیز می توانند سلول های سرطانی یا مشکلات محتمل در آینده را پیش بینی کنند. محققان می گویند که تا پایان سال 2022، هوش مصنوعی عضوی جدا نشدنی از صنعت دندانپزشکی خواهد شد. 

6.لیزر (Laser)

مراقبت‌های معمول دندان مانند پر کردن حفره‌ها و ترمیم لثه نیازمند انجام فرآیندهای درمانی دردناک است. اما استفاده از لیزر در دندانپزشکی می‌تواند به پر کردن دندان با درد کم یا بدون درد کمک کند. علاوه بر این لیزر می‌تواند به طور موثری باکتری‌ های درون حفره دندان را از بین ببرد و خطرات ناشی از پوسیدگی دندان را کاهش دهد. امروزه در دندانپزشکی، اولویت بر حفظ دندان بیمار، کاهش هزینه ها و صرفه جویی در وقت است. دندانپزشکی اولین مورد از حوزه‌های علمی و پزشکی نیست که فناوری‌ های پیشرفته را به کار گرفته است اما پیش بینی می شود در سال ۲۰۲۲ شاهد افزایش به کارگیری فناوری‌های نوین در این زمینه باشیم.

7.درمان رشد مجدد 

درمان‌ های احیاکننده یا رشد مجدد با استفاده از مواد زیستی با هدف رشد مجدد بافت دندان بیمار به جای جایگزین کردن یا برداشتن آن انجام می‌گیرند. هدف اصلی این فناوری آزمایشی رشد مجدد مینای دندان، بافت لثه و کل دندان‌ها با استفاده از سلول‌های مخصوص و روش‌های تخصصی است. این درمان هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد و اگر مایل به کسب اطلاعت بیش تری در این مورد هستید می توانید به مقاله "ساخت مینای مصنوعی؛ تحولی عظیم در دندانپزشکی" مراجعه کنید.

8. واقعیت افزوده (Augmented reality)

واقعیت افزوده یکی از فناوری‌های اساسی در حوزه دندانپزشکی است که انتظار می‌رود تا پایان سال ۲۰۲۲ شاهد آن باشیم. امروزه از واقعیت افزوده در دندانپزشکی و برای آموزش بیماران و اهداف بالینی استفاده می‌شود اما انتظار می‌رود این فناوری در سال ۲۰۲۲ برای زیباسازی دندان‌ها نیز مورد استفاده قرار بگیرد. واقعیت افزوده فرآیندی است که طی آن تصاویر ایجاد شده توسط رایانه بر روی نمایی از دنیای واقعی قرار می‌گیرد. (به ویدیو زیر دقت کنید). در واقعیت افزوده معمولاً چیزی کم نمی‌شود بلکه فقط اضافه می‌شود. همچنین واقعیت افزوده تا حدودی شبیه به واقعیت مجازی است که توسط یک شبیه‌ ساز، دنیای واقعی را کاملاً شبیه‌سازی می‌کند. در واقع وجه تمایز بین واقعیت مجازی و واقعیت افزوده این است که در واقعیت مجازی کلیه‌ی عناصر درک شده توسط کاربر، ساخته شده توسط کامپیوتر هستند. اما در واقعیت افزوده بخشی از اطلاعاتی را که کاربر درک می‌کند، در دنیای واقعی وجود دارند و بخشی توسط کامپیوتر ساخته شده‌اند. این کار به طور معمول با استفاده از تلفن‌های هوشمند یا سایر دستگاه‌های متصل به اینترنت صورت می‌گیرد.

9.واقعیت مجازی (Virtual Reality)

همان طور که بالاتر گفتیم، واقعیت مجازی بسیار شبیه به واقعیت افزوده است با این تفاوت که همه چیز در آن غیر واقعی و ساخته کامپیوتر است. این تکنولوژی در حال حاضر هم در صنایع مختلف حتی دندانپزشکی استفاده می شود اما پیش بینی می شود که در آینده نزدیک استفاده از آن بسیار گسترش یابد. استفاده از واقعیت مجازی نه تنها به دندانپزشک و دستیار او هنگام آموزش، بلکه به بیمار نیز کمک می کند تا بتواند آرامشش را حفظ کند و در واقع به نوعی سرگرم شود. 

بسیاری از تکنولوژی های دندانپزشکی گفته شده تا به امروز امتحان شده و استفاده می شوند اما به تعداد محدود و شاید انگشت شمار. محققان انتظار دارند که تا پایان سال 2022 صنعت دندانپزشکی به سمت و سویی حرکت کند که دندانپزشکان ناگزیر مجبور به استفاده از این ابزار شوند. 

برای اطلاع از اخبار روز و تازه های دندانپزشکی می توانید به بخش آکادمی یونیت در وب سایت ما مراجعه کنید. 

منبع خبر:

مقاله Dental technology trends to look out for in 2022 وب سایت dentalresourceasia در تاریخ 5 فوریه 2022

مقاله technologies that will shape the future of dentistry نوشته Dr. Bertalan Mesko نویسنده The medical futurist منتشر شده در تاریخ 12 نوامبر 2020